Okul Öncesi Örüntü Çalışmaları

Herkese merhaba,

Bu yayınımızda okul müfredatlarında yeri, ağırlığı ve önemi oldukça fazla olan örüntü çalışmalarından bahsedeceğiz. Özellikle son yıllarda üstüne fazlasıyla düşülen, üstünde fazlasıyla düşünülen örüntü çalışmaları. Sizlere örüntü hakkında söyleyecek çok şeyimiz var. O halde başlayalım.

Örüntü nedir? Örüntü çalışmaları nasıl uygulanmalıdır? Örüntü çalışmalarının çocuklarımıza faydaları nelerdir? Okul öncesi dönemde örüntü çalışmaları neden bu kadar önemlidir?

İlk soruyla başlayalım. Örüntü nedir?

Sizlere aslında bizler de bir örüntünün içindeyiz cevabını versek! Mesela her sabah güneşin doğması ve her akşam güneşin batması, güneşin doğudan doğması ve batıdan batması, haftanın yedi günü, bir yılın on iki ayı gibi bir çok örneklendirme yapılabilir. Örüntü; şekillerin, seslerin, sembollerin ve durumların sistematik bir şekilde ya da ardışık olarak düzenli bir biçimde birbirlerini takip ederek yenilenmesi olarak tanımlanmaktadır. Aslında bizler hem bir örüntü içerisindeyiz hem de kendi sistemimizde kurduğumuz örüntüleri yaşamaktayız. Her sabah uyanmamız, kahvaltı yapmamız, işe gitmemiz, her gece uyumamız gibi birbirini takip eden bir yenilenmeyi yaşamaktayız.

Örüntüyü elimizden geldiği kadar anlatmaya çalıştığımıza göre, şimdi gelelim ikinciye soruya.

Örüntü çalışmaları nasıl uygulanmalıdır?

Biz bu yazımızda okul öncesi dönemde uygulanan örüntü çalışmalarından bahsedeceğimizi tekrar belirtelim. Okul öncesi çocuklarımızın kazanması gereken örüntü standartlarını şu şekilde belirtebiliriz; sayı ve diğer özelliklerine göre(renk,boyut) sınıflamak, ayırmak ve sıralamak, örüntüyü fark etmek, tanımlamak ve devam ettirmek. Örüntü çalışmalarında da diğer çalışmalarda olduğu gibi somuttan ve basitten başlıyoruz. Başlangıçta kullanacağımız materyalimiz tabi ki legolarımız. Legolarla bir mavi, bir sarı, bir mavi, bir sarı devamlılığında kuleler yapabiliriz. Yere lego kümeleri oluşturabilirsiniz. Bir lego, iki lego, bir lego, iki lego gibi. Bu çalışmaları periyodik bir düzende yaparsak, belirli bir çalışma sonrasında çocuklarımız örüntüyü fark etmeye başlayacaklardır. Peki daha sonrası nasıl gelişmeli? Çocuğunuzdan örüntü kurmasını isteyebilirsiniz, örüntülerde boşluk bırakıp tamamlamasını isteyebilirsiniz, siz bir örüntü kurabilir ve daha sonra kurduğunuz örüntüyü bozup, sizin yaptığınız örüntünün aynısını yapmasını isteyebilirsiniz. Çocuğumuzun gösterdiği gelişime göre ya tekrar çalışması ya da üçlü örüntülere geçebilirsiniz. Sizler için hazırladığımız görsellerden çalışmalar yaptırabilirsiniz. Tabi ki bu süreçte sihirli kelimemiz SABIR. Çocuklarımızdan hızlı geri dönüşler alma isteğimizi bir kenara bırakarak sabırla, zamana yayarak, eğlenerek ve oynayarak örüntü çalışmalarımızı yapmaya devam edelim.

Üçüncü ve dördüncü soruları tek paragrafta cevaplayalım konuyu kabataslak elimizden geldiğince anlatmaya çalışarak ve sizleri sıkmadan. Evet, örüntü çalışmalarının çocuklarımıza faydaları ve önemi?

İlk sorumuzun cevabını verirken de söylediğimiz gibi bir düzen içinde yaşıyoruz ve hepimizin kendimize göre bir düzeni var. Olayları ve olguları belirli bir düzen içinde anlamlandırmaya çalışıyoruz ve belirli olan düzenlerimizi korumaya çalışıyoruz. Biz bu örüntüler sayesinde öngörülerimizi geliştiriyor, olaylar arasında neden-sonuç ilişki kurabiliyor ve kendimize çıkarımlarda bulunabiliyoruz. Bunlar ve daha fazlası sosyal yetilerimizi geliştiren kısmı. Peki çocuklarımızın eğitimlerine nasıl katkı sağlar kısmına gelince. İlki dil gelişimi, ikincisi matematik gelişimi. Dil gelişimiyle başlayalım. Konuşurken kullandığımız kelimelerin düzeni de aslında bir örüntüdür. En basit tabiriyle özne-yüklem diyelim. Çocuklar okumaya başladıklarında ilk önce harfleri tanırlar ve harflerin belirli bir düzende yan yana gelmesi kelimeleri oluşturur. Yapılan araştırmalar şunu göstermiştir ki, örüntüde zaman harcayan çocuk okumaya daha hızlı ve rahat geçiş yapmaktadır. Çünkü örüntü düzenini tanımaktadır, kelime oluşturma düzenini tanımlayacak ve sıralamayı yapacaktır. Örüntüler arasındaki öngörülebilir ilişkilerin, harflerin arasındaki öngörülebilir ilişkilerle benzer olduğu söylenmektedir. Aynı durum matematik için de geçerlidir. Örüntüler arasındaki öngörülebilir ilişkilerin, sayıların arasındaki öngörülebilir ilişkilerle benzerdir. Yine yapılan araştırmalara göre analitik düşünme gelişimini sağlamak, daha sonraki matematik yaşantılarında karşılaşabilecekleri güçlüğü engelleyen ve ileri ki öğretim yaşantılarında iyi bir temel oluşturmak, okul öncesi ve ilköğretim matematik programlarında örüntü etkinliklerine odaklanılmasının önemli olduğu belirtilmiştir. Aslında en basit tabiriyle matematik örüntülerin bir dilidir. Okul öncesi dönemde örüntüyle tanışan ve tanımlayabilen çocuk ileri ki dönemde matematik dilini kolaylıkla anlayacaktır. Örüntüleri tanıma, devam ettirme gibi özellikler matematiksel ilişkileri görmede, genelleme yapmada, matematiğin düzenini kavramada oldukça önemlidir.

Dilimiz döndükçe anlatmaya çalıştık. Umarız fayda alabilmişsinizdir. Örüntüleri basit seviyeden başlatmayı unutmayın.

Sizlere aşağıda çeşitli seviyelerde örüntü çalışmaları hazırladık. ilk çalışmamız da basit örüntü şablonu. Kesme çizgilerinden boş olan kareleri kesin ve 2 kart elde edin. Renkli karelerin her birini kesin ve 10 adet renkli kare elde edin. Bir kartı kendiniz alın diğer kartı çocuğunuza verin ve renkli karelerle kartınıza örüntü oluşturun. Daha sonra yaptığınız örüntünün aynısını çocuğunuzun yapmasını isteyin. Örüntülerinizi basitten karmaşığa doğru örneklendirebilirsiniz. Herkese iyi çalışmalar.

İlerleyen zamanlarda okul öncesi örüntü çalışmalarımızın görsellerini çoğaltacağız o yüzden bizi takipte kalmayı unutmayın lütfen.

" İlgi gören çocuk başarır."